Volgend jaar is het feest van Gouda als 750 stad, nu al is er een nieuw boek over de geschiedenis van Gouda. Geen naslagwerk voor historici, maar een verhaal dat sneller leest voor een groot publiek. Met als extraatje zes tekeningen over historische momenten, waar geen beeld van is overgeleverd.
‘Het is een nieuw verhaal over diezelfde geschiedenis’, zegt Marianne van der Veer, één van de auteurs en betrokken bij het boek via Die Goude. ‘Na de verschijning van ‘1000 jaar Gouda’ zo’n twintig jaar geleden, zijn nieuwe onderzoeken gedaan. In dit boek is meer aandacht voor vrouwen, zoals kunstenaar Elisabeth Stoffers die hier begin twintigste eeuw woonde. Daarnaast heb ik heel erg geprobeerd om hetzelfde verhaal te vertellen maar toch wat meer vanuit het dagelijks leven.’
Artist impressions
Op basis van bronnen uit het verleden, zoals kaarten, tekeningen en archeologisch onderzoek zijn zes perioden uit de Goudse geschiedenis getekend. Zoals van de brand in de Sint Jan in 1552. ‘Dat lijkt op wat we zagen in de Notre Dame in Parijs, een paar jaar geleden’, zegt Van der Veer. Het zijn geen reconstructies ‘wat we weten niet hoe het er heeft uitgezien, meer een artist impression. We zijn tegenwoordig veel beeldender door tv en sociale media. Mensen hebben dat nodig om het verhaal goed tot zich door te laten dringen.’
Maker van die beelden is de Brabantse Paul Becx, die sinds de jaren 90 veel ervaring heeft opgedaan als archeologisch tekenaar. Hij gaf de scenes vorm op de computer in 3D. ‘’Een project van een half jaar, van zeven dagen per week. Ik weet veel van die tijd, maar Henk-Jan Sprokholt nog véél meer’ zegt Becx bewonderend over zijn contact bij Die Goude, die hem overspoelde met informatie over bouwstijl, kleding, gewoonten, materialen en nog veel meer.
‘Plattegrond van Gouda in mijn hoofd’
Zo is er naast het beeld van de ingestorte kerk ook een beeld van de bouw van Waag en van de afbraak van het Goudse kasteel (1577) volgens Sprokholt ‘een Gouds trauma’ dat het kasteel er niet staat. ‘Wat ik heel leuk vind is dat ik de plattegrond van Gouda in mijn hoofd heb en als ik hier rondloop alles in zijn tijd kan plaatsen’ zegt Becx, die één keer eerder in Gouda was, toen hij de opdracht kreeg.
Bij de ene keer zal het niet blijven, ‘ik wist niet dat Gouda zo’n leuke stad was.’ Hij is trots op de enthousiaste ontvangst die zijn werk ten deel valt. ‘Het was een intensief project. Normaal belanden je tekeningen in een boek of website en dan kraait er geen haan meer naar.’ Deze zes zullen tijdens de feestperiode van Gouda 750 jaar stad, op ware grootte voor iedereen te zien zijn.
'Gouda mag best wat trotser zijn'
Bij de presentatie van het boek noemde historicus Herman Pleij Gouda 'de bakermat van het poldermodel en de verzorgingsstaat'. Dat heeft Gouda te danken aan Erasmus, Coornhert en een stoet ontwikkelde jongemannen om hen heen, die zich in hun tijd keerden tegen het absolutisme van de keizer en de Paus. 'Het lastige daarbij is altijd dat Erasmus zichzelf met Rotterdam identificeert maar hij is daar nauwelijks geweest. Maar hij heeft zijn intellectuele vorming hier ondergaan, al praat hij daar later erg onaardig over' zegt de emeritus-hoogleraar 'maar dankzij zijn geschriften weten we dat hij hier veel heeft geleerd'.
Pleij noemt Gouda niet alleen 'de bakermat van het Hollandse Humanisme' maar stelt dat de stad ook het land aan het lezen heeft gebracht, dankzij de succesvolle drukker Gheraert Leeu. Volgens de historicus moet de stad 'veel trotser zijn op dit ímmateriële erfgoed'. Hij hoopt dat het jubileum van volgend jaar kan helpen om het besef bij elke Gouwenaar te laten doordringenwaarom het belangrijk is en niet oninteressant om in Gouda te leven'.
Bekijk hier de televisiereportage van RTV Gouwestad.